Witam, Witam na początek beznadziejny wstęp : W obecnych czasach pichcenie staje się co chwila prostsze, a to za sprawą dużego i uniwersalnego dostępu do wszystkiego, co pomocne w tym zawodzie, i nie mam na myśli jedynie przepisów w sieci. Półki w marketach uginają się od różnorakiego rodzaju sprzętu AGD, przypraw, nożyków, książek kulinarnych i przepięknych garnków ze stali nierdzewnej.
Każdemu z nas, od czasu do czasu zdarza się przypalić tego typu garnek, albo chyba to, co w garze. O ile jest to niegroźne przypalenie trwające chwilę, to można wywalić przypaloną treść wlać gorącej wody z płynem czy solą, odczekać paręnaście minut i wymyć szczotką z tworzywa. Zwykle taki operacja się udaje i w najlepszym wypadku nie pozostają żadne ślady na dnie garnka. Gorzej, jeżeli spalimy potrawę tak, że na dole garnka będzie gruba zwęglona skorupa, a w kuchni widzialność zmaleje jak w gęstej mgle, co w takim czasie robić? Kuchnię da się wywietrzyć a garnek szkoda wyrzucać.
Postaram się skreślić, co w takiej sytuacji najlepiej zaradzić. Musimy przygotować: szpachelkę, wkrętarkę z regulacją obrotów, krążek elastyczny na rzep, włókninę ścierną polerską ziarno 60, 120, 240 – https://domtechniczny24.pl/arkusze-w%C5%82%C3%B3kniny.html , ściernicę trzpieniową z włókniny ziarno 60, 240 i ewentualnie włókninę stalową o numerze 2, 0 i 00.
Najważniejsze to zaczekać, aż garnek będzie zimny, wtedy zalać niedużą ilością wody z solą (pod żadnym pozorem nie wlewać wody do gorącego garnka, bowiem można wykrzywić dno). Dobrze jest go przenieść na balkon, tak aby przykry zapach nie roznosił się po domu. Po czym wąską szpachelką zeskrobać spalone części, tak, aby nie było większych kawałków przylegających do dołu garnka, to czasem trwa, jakkolwiek dobrze jest uzbroić się w wytrwałość i dokładnie oczyścić dno.
Po tym etapie przemywamy gar i osuszamy go, wolno lekko podgrzać nad gazem, aczkolwiek bez pośpiechu. Montujemy na wiertarkę dysk z rzepem i montujemy do niego włókninę 60, obroty nastawiamy na plus minus 800obr/min. I czyścimy nieznacznie dociskając spód garnka. Należy uważać, aby nie ocierać gumą o boki garnka.
Po paru minutach garnek, jego dno powinien już być w miarę czysty, należy wówczas przetrzeć go suchą szmatą i sprawdzić czy nie zostały gdzieś plamy, jeśli tak to akcję powtórzyć. Jeżeli spód będzie już czysty zamieniamy włókninę na 120, później 240 i powtarzamy za każdym razem operację, ale trochę krócej.
Po wyczyszczeniu dno powinno posiadać satynową nawierzchnię bez widocznych głębszych rys. Kolejny etap to czyszczenie brzegów garnka i tu działamy podobnie jak dotychczas. W pierwszej kolejności montujemy na maszynę ściernicę trzpieniową z włókniny o ziarnie 60, następnie drobniejszą 120 lub 240. Po wyczyszczeniu brzegów gar winien być jak nowy. Jeżeli gar był w środku polerowany to można jeszcze wykończyć go pastą woskową i filcem. Pasty polerskie do stali opisałem TU
Jak ktoś nie dysponuje wiertarki może to samo dokonać ręcznie za pomocą wełny stalowej grubość 2, 0, 00. Aczkolwiek w wypadku czyszczenia ręcznego musimy liczyć się z tym, że przeznaczymy masę czasu i w żadnym razie nie uzyskamy tak cudownego rezultatu jak w przypadku polerowania maszynowego.
Hej, teraz nieco o materiałach ściernych. W wszystkich, nie ma znaczenia czy tarcze do cięcia czy polerowania, ściernice płaskie czy kształtowe, płótna ścierne, gąbki, osełki, czy ściernice trzpieniowe, istotnymi komponentami nadającymi im cech użytkowych są różnorakiego rodzaju materiały ścierne (elektrokorundy i węgliki krzemu), z różną wielkością ziaren. Dalszy element to spoiwo, czyli inaczej klej, który spaja ze sobą ziarna. I na końcu element nośny, płótno, papier, włóknina, trzpienie czy tarcze. Rozpocznę od rodzajów materiału ściernego. Elektrokorundy (korundy syntetyczne) – Al2O3 Elektrokorund w przeróżnych odmianach jest na ogół stosowanym ścierniwem. Wytapiany jest w piecach elektrycznych w temp. powyżej 2000° C z boksytu, alternatywnie z tlenku glinu.
95A – Elektrokorund zwykły (brązowy) Otrzymywany jest z boksytu. Zawiera 95% Al2O3, ~ 3% tlenku tytanu (TiO2) i ~1-2% innych domieszek. Jest najbardziej wytrzymałym elektrokorundem charakteryzującym się wysoką ciągliwością. Używany do cięcia i zgrubnego szlifowania niskostopowych stali, stali nierdzewnych, żeliwa, w głównej mierze przy dużych naddatkach zbieranego materiału.
97A – Elektrokorund półszlachetny (szary) Otrzymywany jest z kalcynowanego boksytu oraz dodatku w postaci tlenku glinu. Zawiera 97% Al2O3. Charakteryzuje się średnią twardością i wytrzymałością. Stosowany jest do szlifowania precyzyjnego i do szlifowania narzędzi.
99A – Elektrokorund szlachetny (biały)
Ściernica biała 125 doskonała do ostrzenia narzędzi z stali HSS i innych. Nie powoduje przypalania.
Wytwarzany jest z czystego tlenku glinu. Jest najczystszym elektrokorundem zawierającym powyżej 99% Al2O3. Cechuje się dużą twardością i kruchością. Stosowany do szlifowania precyzyjnego, np.: szlifowanie płaszczyzn, szlifowanie cylindryczne, ostrzenie narzędzi skrawających, do obróbki elementów ze stali nierdzewnych i kwasoodpornych. Bardzo dobrze nadaje się do wielokrotnego użytku w czasie obróbki strumieniowej, przygotowania nawierzchni pod nakładanie powłok ochronnych.
CrA – Elektrokorund chromowy (różowy) Wytwarzany jest z tlenku glinu z dodatkiem tlenku chromu w dawce do kilku procent. Charakteryzuje się dużą twardością i wytrzymałością, większą od elektrokorundu szlachetnego. Wykorzystywany do precyzyjnego szlifowania stali wysokostopowych, do ostrzenia narzędzi skrawających.
M – Monokorund (szary) Otrzymywany z boksytu metodą redukcyjną. Zawiera ponad 99% Al2O3. Charakteryzuje się wysoką mikrotwardością i wytrzymałością mechaniczną. Posiada szczególną zdolność do samoostrzenia. Stosowany do szlifowania stali wysokowęglowych, wysokostopowych stali szybkotnących, do ostrzenia narzędzi skrawających takich jak wiertła, frezy, wykrojniki, noży.
ZrA – Elektrokorund cyrkonowy Wytwarzany jest z tlenku glinu lub boksytu z dodatkiem tlenku cyrkonu. Cechuje się najwyższą wśród elektrokorundów ciągliwością i wytrzymałością mechaniczną. Używany do wysokowydajnego szlifowania żeliwa, staliwa i odkuwek, wysokowydajnego usuwania naddatków spawalniczych, do szlifowania półfabrykatów stalowych z dużymi naciskami. Węglik krzemu (nazywany też karborundem) – SiC
Wytwarzany w piecach oporowych w procesie syntezy wysokiej czystości piasku kwarcowego oraz koksu naftowego. Drugi, po diamencie pod względem twardości.
99C – Węglik krzemu zielony Wysokiej czystości węglik krzemu jest barwy zielonej i zawiera min. 99% SiC. Stosowany do szlifowania węglików spiekanych, ceramiki, kamieni, do ostrzenia narzędzi skrawających z ostrzami z węglików spiekanych, opcjonalnie do obróbki metali .
Z tego jest robiona pasta polerska do stali i ściernice do ostrzenia węglików.
kolorowych. 98C- Węglik krzemu czarny Zawiera 98% SiC i więcej domieszek. Stosowany analogicznie jak 99C do szlifowania węglików spiekanych, materiałów ceramicznych, betonu, kamienia, do zgrubnego szlifowania odlewów z twardego i kruchego żeliwa białego oraz do przecinania betonu, kamienia, żeliwa białego, metali kolorowych.
Diament. O nim już pisałem w oddzielnym artykule.
Generalnie idzie rzec, że do szlifowania stali i żeliwa stosuje się ścierniwa z elektrokorundu. Do materiałów ceramicznych, betonu, węglików spiekanych, opcjonalnie żeliwa stosowane są węgliki krzemu. Wielkość ziarna. Ziarna są przesiewane na sitach, i sortowane. Ziarna drobne stosowane do: materiałów twardych i kruchych, obróbki wykańczającej lub precyzyjnej gdzie występuje niewielki naddatek do szlifowania i istotna jest chropowatość powierzchni. Ziarna grube stosowane do: materiałów miękkich i ciągliwych, obróbki zgrubnej, zdzierania lub przecinania, istotne jest szybkie usuwanie materiału obrabianego i nie jest wymagana, jakość powierzchni. Zwartość lub nasyp ziarna, rzadkie sprawia, że między ziarnami są wolne przestrzenie umożliwiające szybsze usuwanie urobku ( miękkie materiały, drewno, lakiery, gips). Lub nasypy pełne – niewielkie przestrzenie pośród ziarnami. Sprawia to, że otrzymujemy dobrą postać obrabianego materiału, zwiększenie żywotności narzędzi ściernych. Wykorzystywany przy obróbce materiałów twardych.
Można jeszcze napisać o wielkości używanej ściernicy. Jest to temat bardziej nadający się do działu BHP. Ogólnie używamy takie rozmiary, jakie są podane na narzędziach. To samo sie tyczy prędkości obrotowych. Pod żadnym pozorem nie można przekraczać maksymalnych obrotów, grozi to pęknięciem ściernicy i kalectwem. Następny temat przechowywanie. Nie ma tu jakiś wymyślnych obostrzeń. Temperatura i wilgotność taka jak w codziennych warunkach pracy czyli 5-30stopni C, i wilgotność nie większa niż 70%.
Na koniec napiszę jeszcze o wyważaniu i ostrzeniu ściernic. Podstawowa kwestia przy wymianie , montowaniu nowej ściernicy to wyważenie. Ściernica nie może bić, po założeniu można lekko dokręcić śrubę i obrócić ściernicę jeżeli będą wyraźne odchyłki, pion, poziom to poprawiamy położenie, można tu użyć dodatkowych krążków. Jeżeli uzyskamy najbardziej optymalne ułożenie, można zabrać się do pracy. Pamiętamy, że wszystkie nowe ściernice są wstępnie naostrzone( nie dotyczy Chińskich tu nie mam pojęcia). W takim przypadku nie powinno sie je korygować po zakręceniu np. koksem, który tępi ściernicę. Jeżeli tak zrobimy, należy ściernicę naostrzyć obciągaczem diamentowym, lub w warunkach warsztatowych kawałkiem żeliwa, stali hartowanej lub popróbować starą ściernicą. Trzeba poeksperymentować.
Po pewnym czasie, dowolna ściernica wymaga korygowania kształtu, ostrzenia czy czyszczenia. Robimy analogicznie jak przedstawiałem wyżej – koks, który stępi nam ziarno, obciągacz diamentowy, żeliwo itd. Ja niedawno próbowałem białą ściernicę wyprowadzić starą tarczą diamentową.
I jeszcze jedna uwaga dla majsterkowiczów: raz zamontowana tarcza ścierna na szlifierce stołowej nie powinna być ściągana, bo jak ją odkręcimy i na nowo zakręcimy to będzie na 100% biła i cały proces będzie trzeba powtarzać od nowa. Starajmy się unikać takich sytuacji. Dla bardziej majętnych i dysponujących miejscem w warsztacie proponuję kilka szlifierek stołowych. Ja mam 5 sztuk, zamontowane : dwie tarcze gumowe- 60-120 ziarno, dwie płaskie 99A i 98C, Filc i tarcza CRA szerokość 8 mm profilowana, dwie tarcze szerokie profilowane, i dwie tarcze płaskie 99A i 98C 8mm nie profilowane.
Na rynku mamy gotowe produkty ścierne, warto, więc najprzód zapoznać się z ofertą a później zadawać pytania. I tak przykładowo w naszym sklepie sprzedajemy: Do szlifowania gipsu papier żółty lub krążki ścierne na rzep do żyraf. Do drewna twardego: płótna ścierne cyrkonowe, krążki na rzep cyrkonowe, papiery do taśmówek z rzadkim nasypem czerwone. Do lakierników papier wodny z węglikiem krzemu, spoiwo jest wodoodporne i można taki papier wypłukać i używać kilka razy. Do ostrzenia stali gatunkowych, pił, wierteł: ściernice czerwone, do stali uniwersalna ściernica biała( taka zasada jak nie wiesz, co kupić to weź białą jest najbardziej uniwersalna). Do węglików, i materiałów bardzo miękkich ściernice 98c lub 99c. Siwe, ale muszą być widoczne kryształki, bo chińskie też są siwe, ale nie na węglikach. Do zgrubnego usuwania stali, np. po spawaniu: ściernice lamelkowe niebieskie lub zielone, cyrkonowe. Do ostrzenia traków ściernice formuła 2 lub formuła 3 zależy czy przypala. Do cięcia stali nierdzewnej cieniutkie tarcze z napisem inox, nie mają w składzie siarki, która podczas cięcia przechodzi do materiału i może być przyczyną korozję powierzchni ciętej. To tyle miłego dnia.
Osełka w kształcie wykonana z . 99A – Elektrokorund szlachetny (biały)
Otrzymywany jest z czystego tlenku glinu. Jest najczystszym elektrokorundem zawierającym powyżej 99% Al2O3. Charakteryzuje się dużą twardością i kruchością. Wykorzystywany do szlifowania precyzyjnego, np.: szlifowanie płaszczyzn, szlifowanie cylindryczne, ostrzenie narzędzi skrawających, do obróbki elementów ze stali nierdzewnych i kwasoodpornych. Bardzo dobrze nadaje się do wielokrotnego użytku w czasie obróbki strumieniowej, przygotowania powierzchni pod nakładanie powłok ochronnych.
Pasty polerskie i ścierne woskowe są sprzedawane w postaci brył o różnych kształtach. Polerowanie odbywa się na szlifierkach stołowych lub polerkach, na które założono tarcze z filcu. Pasta pod wpływem temperatury tarcia roztapia się i powleka detal polerowany. Po wypolerowaniu powierzchnia elementu jest pokryta cieniutką warstwą wosku i tłuszczu, jeżeli planujemy nanieść powłoki ochronne trzeba będzie powierzchnię przemyć acetonem.
Pasty polerskie i ścierne służą do wykańczania powierzchni metalowych, mineralnych , bursztynu i innych na różne stopnie połysku. Zależnie od wielkości użytego ziarna dzielimy je na wstępne, ścierne do obróbki zgrubnej i wykańczające polerskie dające wysoki połysk lub nawet lustrzane.
Najbardziej popularna to pasta zielona do polerowania na bazie polerskiego tlenku chromu. Poleruje na wysoki połysk w użyciu jest uniwersalna do: miedzi i jego stopów w tym mosiądzu i brązu, do stali węglowej, do stali narzędziowych i stopowych w tym stali nierdzewnych. Następnie niebieska, do ostrzejszego polerowania uniwersalna stali, mosiądzu i brązu, i stali kwasoodpornych, niklu i srebra. Biała PP-10 do wstępnego polerowania stali i metali nieżelaznych w tym felg aluminiowych. Biało – kremowa PP-50 bardzo sucha pasta do polerowania dekoracyjnego, ponoć najbardziej uniwersalna do tworzyw sztucznych, bursztynu, metali nieżelaznych takich jak: aluminium, miedzi jego stopy, stal kwasoodporna, stale uleprzane.
