Ochrona przed toksycznymi areozolami

Ocena użytkowników:  / 1

Cześć, dzisiaj problem związany z:
Ochrona układu oddechowego przed pyłami, dymami i mgłami toksycznymi.
Na przykładzie doboru ochrony dróg oddechowych do zagrożeń aerozolami toksycznymi, przedstawione są tematy wynikające z braku trwałego układu podejścia w takiej sytuacji. Opisana jest sugestia analizy "wskaźnika ochronności" jako istotnego kryterium wyboru wzorowanego na NIOSH Respirator Decision Logic.

1. KRYTERIA DOBORU OCHRON UKŁADU ODDECHOWEGO

Typowa sytuacja z jaką spotykają się producenci i doradcy (w sklepie) ochron dróg oddechowych, to mail od klienta z pytaniem co ma zakupić dla konkretnego stanowiska pracy: malarza, galwanizera, spawacza, operatora maszyny rolniczej, odlewnika. Od wiedzy i doświadczenia pytającego i od doświadczenia doradcy bardzo często zależy życie lub zdrowie pracownika.
Poziom tej wiedzy jest bardzo często niski, a poza tym przepisy i dostępne materiały informacyjne są często niejasne i niekonsekwentne.
Zamiarem aktualnej prezentacji jest wyjaśnienie sposobu dobierania ochrony przed aerozolami toksycznymi i wskazanie zarówno sprzedawcy jak i użytkownikowi na ewentualne pułapki na tej drodze.

1.1. Podział ochron układu oddechowego

Istnieją dwa typy (zapewnienia pracownikom świeżego powietrza do oddychania).
Można zaopatrzyć pracownika w:
Maskę oczyszczającą powietrze.
Maskę oczyszczającą z dmuchawą.
Nad drugim przykładem nie będziemy się zatrzymywać bo, dysponując źródłem czystego powietrza pozostaje nam jedynie zastanowić się czy to źródło nosić na plecach, przy pasie, czy plątającym nogi w wężu zasilającym.
Interesuje nas pierwszy przypadek.

na wstępie ustalimy rodzaje zagrożeń.
Mogło nim być:
1 Aerozole, areozol.
2 Pary i gazy substancji szkodliwych.
3 Aerozole oraz pary i gazy substancji szkodliwych.

Ograniczmy się zgodnie z wcześniejszym założeniem do aerozoli i sprecyzujmy jaki typ ochron dróg oddechowych można stosować:

1 Półmaski jednorazowe.
2 Maski ochronne zaopatrzone w filtry wymienne lub wielokrotnego użytku.

Te drugie mogą funkcjonować na zasadzie wymuszenia przepływu powietrza przez filtr :
oddechem pracownika
wentylatorem (dmuchawą)
W obu tych przypadkach możemy filtry umieścić w konstrukcji:
Ustnika - uciążliwe i niewydajne rozwiązane.
Półmaski ochronnej
Pełnej maski
Poza maską, w połączeniu z wężem.
A ponad to, ochrony z wymuszonym obiegiem powietrza mogą być oparte o konstrukcję kaptura lub hełmu. Jak widać, fundamentalnym elementem wszystkich tych ochron są filtry.

1.2. Klasyfikacja filtrów

Klasyfikacja przyjęta w Europie przewiduje trzy klasy filtrów:
P1 - filtr przeciwko pyłom, dla których NDS jest nie mniejszy od 2 mg/m3 (z wyłączeniem pyłów azbestu)
P2 - filtr przeciwko pyłom, dymom i mgłom, dla których NDS jest nie mniejszy od 0,05 mg/m3 oraz pyłom azbestu
P3 - filtr przeciwko pyłom, dymom i mgłom, dla których NDS jest mniejszy od 0,05 mg/m3

Natychmiast po wprowadzeniu tej klasyfikacji zaczęły się niekonsekwencje w oznaczaniu filtrów tymi klasami. Aby zrozumieć jak szkodliwa może być ona dla potencjalnego użytkownika, trzeba przypomnieć jaki podstawowy parametr i jakimi metodami jest badany przy definiowaniu klasy filtrów. Tym atrybutem jest skuteczność filtracji. Bada się ją w Europie dwiema metodami:

Testem aerozolu chlorku sodu,
Testem mgły olejowej.

Pierwszy aerozol jest typowym aerozolem stałym: suche kryształki chlorku sodu zawieszone są w powietrzu. Zbadanie filtrów tym aerozolem odpowiada więc na kwestie jak wydajny będzie filtr przeciw aerozolom stałym (pyły i dymy).

Drugi aerozol jest charakterystycznym aerozolem ciekłym: kropelki oleju zawieszone są w powietrzu. Badanie filtrów tym aerozolem odpowiada więc na zapytanie, jak efektywny będzie filtr przeciwko aerozolom ciekłym (mgła cieczy). Wymagane skuteczności dla poszczególnych klas podano poniżej.

Na rynku ukazały się ostatnio innowacyjne materiały filtracyjne, uzyskiwane z włókien sztucznych metodą wydmuchu w strumieniu gorącego powietrza (tzw. materiały pneumotermiczne). Istotnym mechanizmem filtracji jest w nich mechanizm oddziaływań elektrostatycznych pomiędzy naładowanym materiałem filtracyjnym i przeciwnie naładowanymi cząstkami aerozolu. Filtry wykonane z tego półproduktu są bardzo skuteczne gdy bada się je metodą chlorku sodu, szybko natomiast tracą swoje właściwości filtracyjne gdy kropelki cieczy neutralizują ładunek na włóknach. Efekt ten uwidacznia się w teście mgły olejowej, ale dopiero w trakcie dłuższego testu.

Są na rynku filtry oznakowane jako P2 niewytrzymujące testu mgły olejowej.
Dla odróżnienia, czy filtry nadają się jedynie do filtracji cząstek stałych (pyłów i dymów) czy również cząstek ciekłych (mgieł) wprowadza się obecnie oznakowanie rozróżniające podklasy: P2S dla pyłów i dymów oraz P2SL dla pyłów, dymów i mgieł. Co gorsza zaczyna sobie torować drogę na rynek również podklasa P3S.
Dla porównania można podać, że USA konsekwentnie trzyma się swojej własnej systematyki filtrów i używa dodatkowych testów dla ich oceny. Klasy filtrów wg standardów USA to:

przeciwko pyłom o NDS nie mniejszym niż 0,05 mg/m3
przeciwko dymom o NDS nie mniejszym niż 0,05 mg/m3
przeciwko mgłom o NDS nie mniejszym niż 0,05 mg/m3
przeciwko pyłom, dymom i mgłom o NDS mniejszym niż 0,05 mg/m3
przeciwko pochodnym radonu
przeciwko pyłom i mgłom zawierającym azbest.

Koniec części pierwszej. Poniżej art powiązane.

Część 2 ochrona dróg oddechowych.

Opis masek i półmasek ochronnych z wymiennymi filtrami i pochłaniaczami.